Asgari Ücretin İşverene Maliyeti ve Muhasebeleştirme İşlemleri

I- GİRİŞ

2013 yılı asgari ücret rakamları, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından 27.12.2012 Tarih ve 2012/1 sayılı Kararı ile Resmi Gazete’de yayımlanarak 01. 01.2013 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir.

Bu hükümlere göre, 2013 takvim yılı için belirlenen asgari ücret ve buna paralel olarak belirlenen prim oranlarına göre asgari ücret, primler dikkate alınarak işverene maliyeti hakkında aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.

 

II- SİGORTA PRİMİNİN GÜNLÜK, AYLIK, TAVAN VE TABAN MİKTARI İLE İLGİLİ BAZI HUSUSLAR

Öte yandan, 5510 Sayılı Kanun’un 81.  Maddesinde ise prim oranları ve Devlet katkısına ilişkin oranlar belirtilmiş olup, genel olarak, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının %20’sidir. Fiili hizmet süresi  uygulanacak işlerde bu orana yine aynı madde de belirtilen oranların ilave edilmesi suretiyle belirlenir ve bu şekilde bulunan oran ile bu maddenin (a) bendinde belirtilen %20 oranı arasındaki farka ait primin tamamı işveren tarafından karşılanır.

Ayrıca, günlük kazanç sınırlarına ilişkin 82. maddede, “Bu Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, sigortalıların yaşlarına uygun asgarî ücretin otuzda biri, üst sınırı ise 16 yaşından büyük sigortalıların günlük kazanç alt sınırının 6,5 katıdır.

Günlük kazançları yukarıdaki fıkrada belirtilen alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır.

İkinci fıkraya göre sigortalının kazancı alt sınırın altında ise bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primleri ile ücretsiz çalışan sigortalılara ait sigorta primlerinin tümünü işveren öder.” hükümleri yer almıştır.

Bu hükümlere göre, sigorta primleri ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilere yer verilmiştir.

– 16 yaşından büyük sigortalıların sigorta primine esas tutulan günlük kazancın alt sınırı gösterge tablosundaki en düşük göstergenin katsayı ile çarpımının ,üst sınır ise üst gösterge tablosundaki en yüksek göstergenin katsayı ile çarpımının otuzda biridir.

– 16yaşından büyük sigortalıların günlük kazanç üst sınırı, alt sınırının 6, 5 katıdır.

– Günlük kazançları alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları üst sınır üzerinden hesaplanır.

– 5510 sayılı Kanuna göre, kazancın alt sınırı altında olan sigortalının bu kazancı ile sigorta primine esas taban arasındaki fark işverence karşılanacaktır.

– Günlük kazançları sigorta primine esas tavan miktarından fazla olan sigortalıların prim hesaplamasına esas tutulan günlük kazançları bu tutarın üzerinden hesaplanır.Sigorta Primine esas tavan miktarını aşan ücret tutarı üzerinden prim hesaplanmaz..

– Birden fazla işverenin işinde çalışan sigortalıların ücretlerinden kesilen primler, tavan miktarını aşarsa, aradaki fark sigortalının başvurusu üzerine hissesi oranında kendisine geri verilecek ancak, geri iade edilen bu tutarlar; ücretlinin vergi matrahının tespitinde gider olarak indirilmiş ise, iade edilen bu tutarlar, Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesine göre ücret olarak vergilendirilmesi gerekecektir.

5510 SAYILI KANUNA GÖRE PRİM ORANLARI (%) Sigortalı, İşveren, Devlet)
	SİGORTA KOLLARI
Kısa Vadeli Sigorta Kolları (%1 – 6,5)	–	1 – 6,5	–
Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (MYÖ)(%20 + …)	9	11(11-5=6 İstihdam Paketi ile)	Kurumun ay itibarıyla tahsil ettiği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları priminin dörtte biri oranında Kuruma katkı yapar(5510 Sayılı Kanun’un 81 inci maddesi)
İşsizlik Sigortası Primi (%4)	1	2	1
Genel Sağlık Sigortası(%12,5 +..)	5	7,5	Kurumun ay itibarıyla tahsil ettiği genel sağlık sigortası priminin dörtte biri oranında Kuruma katkı yapar(5510 Sayılı Kanun’un 81 inci maddesine göre)
GENELTOPLAM	15	21,5 – 27	36,5 – 42
		36, 5 – 42

Yukarıda görüldüğü gibi, yeni kanun döneminde ödenmesi gereken sigorta primlerinin adları ve oranları değişiyor ama nihai olarak ödenmesi gereken primlerde bir değişiklik olmuyor. Ancak sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışan emekli sigortalılar için 5510 Sayılı Kanun’un Geçici 14 üncü maddesine göre % 1 – 6,5 oranında artış olmaktadır.

 

III- SİGORTA PRİM TUTARININ HESABINA ESAS OLAN ARTMASINDA İŞVERENE MALİYETİ

A- SİGORTA PRİMİNİN 2013 YILI İTİBARNİYLE İŞVERENE MALİYETİ

01.01.2012-30.06.2012 tarihi itibariyle sigorta primine esas olan 940,50 TL. taban ücreti, asgari ücretin büyükler için yaklaşık %4  artışla 978,60 lira olarak belirlenmiştir.  Buna göre,  işverenler; sigorta prim taban tutarının 5510 sayılı Kanun’un 81. Maddesi uyarınca alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan aylık kazancın 978, 60 TL. sigorta tavan ücreti ise, (978,60 x 6,5 =) 6.360,90 TL üzerinden işveren hissesi olarak prim yatıracaklardır.

Buna göre, işverenlerce, SSK taban ücreti olan 978,60 TL. üzerinden (978,60 x %19,5 =) 190,82 TL. Tavan ücreti olan (6.360,90 x %19,5=) 1.240,37 TL işveren hissesi olarak katkıda bulunulacaktır.

B- İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİNDEN DOLAYI İŞVERENE MALİYETİ

4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca alınacak işsizlik sigortası primlerinin de, 5510 sayılı Kanun’un 81. maddesine istinaden sigorta primine kazancın alt ve üst sınırı dikkate alınması gerektiğinden, işsizlik sigortası priminin günlük alt sınırının 01.01.2013-30.06.2013 tarihi itibariyle 32.62 TL ve aylık alt sınırının ise (32,62 x 30=) 978,60 lira üzerinden hesaplanması gerekir

01.01.2013-30.06.2013 DÖNEMİ ASGARİ ÜCRETLİ BİR KİŞİNİN İŞVERENE MALİYETİ
Asgari Ücret	978,60
İşveren Hissesi SSK primi (978,60 x % 19,5	190,82
İşsizlik Sigortası (978,60 x % 2 =)	19,20
Asgari Ücretli Bir İşçinin İşverene Maliyeti	1.188,62

 

01.07.2013-31.012.2013 DÖNEMİ İÇİN ASGARİ ÜCRETLİ BİR KİŞİNİN İŞVERENE MALİYETİ
Asgari Ücret (34,05 x 30 =)	1.021,50
İşveren Hissesi SSK primi (1.021,50 x % 19,5	199,19
İşsizlik Sigortası (1.021,50 x % 2 =)	20,43
Asgari Ücretli Bir İşçinin İşverene Maliyeti	1.241,12

IV- ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN YAPILAN KESİNTİLER VE MUHASEBE KAYDI

A- GELİR VERGİSİ KESİNTİSİNE İLİŞKİN MAKTU HAD VE ORANLAR

284 Seri Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yer alan gelir vergisine tabi gelirlerin vergilendirilmesinde esas alınan tarife, 2013 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere aşağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir.

10.700 TL’ye kadar                                                  % 15

26.000 TL’nin 10.700 TL’si için 1.605 TL, fazlası % 20

Buna göre, asgari ücretlinin maaşının hesaplanmasında, asgari ücretin yıllık vergi matrahı (831,81 x 12 =) 9.981,72 TL olması ve 10.700,00 TL’nin altında kalması nedeniyle, %15 oranında gelir vergisine tabi tutulması gerekecektir.

B- DAMGA VERGİSİ KESİNTİSİNE İLİŞKİN ORAN

488 Sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yer alan kağıtlar için 2012 yılında uygulanan nispi vergi oranları ve 55 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile tespit edilen maktu vergiler 01.01.2013 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, 56 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile %15 oranında artırılarak Tebliğ ekindeki (1) sayılı tabloda gösterilmiştir. )

Buna göre,  maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı,ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (Ek: 5766/10-ç md.) (Yürürlük: 06.06.2008) (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediy olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar 7,59 oranında damga vergisine tabi olacaktır.

2013 YILI ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ TUTARLARI
Medeni Durum	Aylık (TL)	Medeni Durum	Aylık (TL)
Bekar	73,40
Evli eşi çalışmayan ve çocuksuz	88,07	Evli eşi çalışan ve çocuksuz	73,40
Evli eşi çalışmayan ve 1 çocuklu	117,43	Evli eşi çalışan ve 1 çocuklu	84,40
Evli eşi çalışmayan ve 2 çocuklu	110,00	Evli eşi çalışan ve 2 çocuklu	95,41
Evli eşi çalışmayan ve 3 çocuklu	117,43	Evli eşi çalışan ve 3 çocuklu	102,75
Evli eşi çalışmayan ve 4 çocuklu	124,77	Evli eşi çalışan ve 4 çocuklu	110,00

01.01.2013-30.06.2013 tarihi itibariyle bir işletmede 978,60 lira asgari ücretle çalışan hizmet erbabına ilişkin ücret, ücret kesintisi ve ek olarak işverence üstlenilecek olan sigorta primlerinin muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde olacaktır.

ASGARİ ÜCRET, KESİNTİLER VE NET ELE GEÇEN TUTAR
01.01.2013 – 30.06.2013 Dönemi			01.07.– 31.12.2013 Dönemi
Asgari Ücretin Brüt Tutarı		978,60		1.021,50
SGK primi (işçi payı % 14)	137,00		143,00
İşsizlik Sigortası (işçi payı % 1)	9,79		10,21
Gider ve indirimler toplamı		146,79		153,21
Vergi Matrahı (Ücretin Safi Tutarı)		831,81		868,29
Gelir Vergisi (%15)	124.77		130,00
Damga Vergisi (%7,59)	7,42		7,75
SGK primi	137,00		143,00
İşsizlik Sigortası	9,79		10,21
Kesintiler Toplamı		278,98		290,96
Asgari Geçim İndirimi (Bekar)		73,40		73,40
Net Ele Geçen Tutar		773,02		803,94

Bu verilere göre, 01.01.2013 – 30.06.2013 tarihleri ve 01.07.2013 – 31.12.2013 arasında bir ticari işletmede pazarlama biriminde asgari ücretle çalışan bir işçiye ait ücret tahakkuku aşağıdaki gibi olacaktır.

 

KAYNAK : Yaklaşım Dergisi